Η αδυναμία του κράτους να δράσει έγκαιρα, η παντελής έλλειψη προετοιμασίας και προθυμίας του πολιτικού συστήματος να συντάξει ένα εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης μέσα σε ένα πλαίσιο εθνικής συνεννόησης και η διαπαιδαγώγηση μιας ολόκληρης κοινωνίας στην εύκολη και εύθραυστη ευημερία επέτρεψαν να αναδυθούν στην επιφάνεια μερικές από τις πιο αρνητικές πλευρές της ταυτότητας του νεοελληνικού δημόσιου βίου.
Η χώρα γέμισε από αντιπολιτευόμενους σωτήρες, που καλούσαν το λαό να εκφράσει την αγανάκτησή του και την αντίστασή του στους “δοσίλογους” και “παραδομένους” σοσιαλιστές. Σωτηριολογικά μηνύματα, σχηματισμένα σε απλοϊκές λύσεις, διέσχιζαν τον πολιτικό και εθνικό ορίζοντα. Οι θεωρίες συνωμοσίας διαδέχονταν η μία την άλλη. Πρώτη φορά μετά τον πόλεμο μπορούσε να διακρίνει κάποιος τόσους πολλούς καταναλωτές μύθων και τόσους λίγους πρόθυμους να αναζητήσουν την αλήθεια.
Στο κενό της εθνικής στρατηγικής και σε συνθήκες πολιορκίας μιας μοναχικής κυβέρνησης οι δανειστές επέμεναν με αφόρητη ιδεοληπτική εμμονή να επιβάλλουν πολιτικές δημοσιονομικού στραγγαλισμού, κάτι που συνεχίζουν μέχρι σήμερα, παρότι το “κάστρο” έπεσε και ακολούθησαν στη διακυβέρνηση δεξιοί και αριστεροί σωτήρες, που ταπεινώθηκαν υπογράφοντας χειρότερα του πρώτου μνημόνια.
Η ζημιά όμως για την παράταξη του δημοκρατικού σοσιαλισμού είχε ήδη επέλθει. Περιβεβλημένη με την ενοχή του μοναδικού “ενόχου”, χτυπημένη από την καταιγίδα της εθνικολαϊκιστικής έξαρσης, παγιδευμένη επίσης σε δικά της δραματικά πολιτικά λάθη ή εσωτερικές υπονομεύσεις, κατέρρευσε από το 2012 και ύστερα.
Χρειάστηκε να υποστούμε την αποτυχία των αρχικά αντιμνημονιακών “πολεμιστών” και μετέπειτα σκληρών μνημονιακών κυβερνήσεων Σαμαρά και Τσίπρα. Χρειάστηκε να περάσουμε μιαν άνυδρη και οδυνηρή περίοδο διασπάσεων της κεντροαριστεράς. Χρειάστηκε να δείξει ο χρόνος την απάτη των δεξιών και αριστερών υποσχέσεων. Χρειάστηκε να γίνουν πολλές και επίπονες προσπάθειες, κυρίως τον τελευταίο χρόνο και μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, για την ανασύνταξη και την ενοποίηση των διάσπαρτων δυνάμεων του προοδευτικού χώρου.
Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε η πρώτη βαρύνουσα σύμπραξη των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού στο πλαίσιο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Άρχισαν να αποδίδουν οι πρώτοι καρποί της προσπάθειας για την επάνοδο μιας σοβαρής, ενοποιημένης και ελπιδοφόρας κεντροαριστεράς.
Το πρώτο βήμα έγινε. Χρειάζεται να γίνουν αρκετά ακόμη. Η τελική επιτυχία για μία ισχυρή, αποδοτική συνεργασία των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της ανανεωτικής αριστεράς, της οικολογίας και του πολιτικού φιλελευθερισμού θα κριθεί από την ικανοποίηση των ακόλουθων προϋποθέσεων.
1. Απαιτείται να συμπράξει στο πλαίσιο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ο μεγαλύτερος δυνατός αριθμός πολιτικών δυνάμεων του χώρου της κεντροαριστεράς. Έπειτα από αρκετό χρόνο διαιρέσεων ήρθε η ώρα της ενότητας και των πολλαπλασιαστικών αποτελεσμάτων, μακριά από προσωπικές στρατηγικές και ατομικούς εγωισμούς.
2. Χρειάζεται συνετή διαχείριση των ιστορικών διαφορών που διέτρεξαν την κομματική ζωή και την πολιτική διαδρομή της ενιαίας κατά το παρελθόν δημοκρατικής παράταξης, δηλαδή του ΠΑΣΟΚ. Να έχουμε όλοι σαφή συνείδηση του στόχου μας. Η υποχρέωσή μας είναι να ανασυντάξουμε ιδεολογικά, προγραμματικά και οργανωτικά το μεγάλο πολιτικό χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού, δίνοντάς του τα χαρακτηριστικά μιας μεγάλης και πάλι πολιτικής παράταξης, που πρωταγωνιστεί στην ελληνική δημόσια ζωή. Η διαφορά μιας μεγάλης παράταξης από μία μικρή είναι ότι στην πρώτη τα στελέχη της υπερβαίνουν τις ιστορικές διαφορές, χωρίς να τις ξεχνούν, ενώ στη δεύτερη ζουν με αυτές. Η συλλογική μνήμη δεν μπορεί να καταργηθεί. Παραμένει ακέραια, με τη διατήρηση των αναμνήσεων του πολιτικού παρελθόντος, όχι για να επαναλάβει τα λάθη του, αλλά για να βοηθήσει στη συγκρότηση ενός καλύτερου νέου πολιτικού υποκειμένου, που θα διαχειριστεί το μέλλον.
3. Η ανασυγκρότηση και ενοποίηση των προοδευτικών πολιτικών δυνάμεων δεν μπορεί να γίνει μόνο με όρους ιστορικής δικαίωσης, αλλά πρωτίστως με όρους που αφορούν το μέλλον της χώρας. Η ενοποιούμενη κεντροαριστερά θα ακουστεί και θα πετύχει, αν διαμορφώσει έναν ορίζοντα βάσιμων προσδοκιών στους πολίτες. Η δημοκρατική παράταξη διαλύθηκε εξαιτίας της κρίσης και θα ανασυγκροτηθεί με αφορμή πάλι την κρίση, αν συνθέσει μία στέρεη πολιτική αφήγηση για την έξοδο από αυτήν και εν συνεχεία για τη διαμόρφωση νέων πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και αξιακών συνθηκών που ευνοούν τη δημιουργική Ελλάδα.
4. Ο πολιτικός λόγος και η πολιτική δράση της νέας δημοκρατικής παράταξης πρέπει να εκφράσει μία νέα κοινωνική συμμαχία, αυτή των δημιουργικών κοινωνικών δυνάμεων, δηλαδή των κοινωνικών δυνάμεων που θέλουν την αναμόρφωση της χώρας στη βάση προγραμματικών αρχών που υπηρετούν το συλλογικό, εθνικό συμφέρον και όχι στη βάση στενών κλαδικών ή ατομικών συμφερόντων. Η θυελλώδης κρίση, που σοβεί στη χώρα πάνω από οκτώ χρόνια, άλλαξε τις κοινωνικές ιεραρχήσεις και τις πολιτικές υποχρεώσεις. Δεν αρκεί ο στρογγυλεμένος πολυσυλλεκτικός δημόσιος λόγος του παρελθόντος, που επιχειρούσε να “χωρέσει” σχεδόν το όλον των κοινωνικών τάξεων και ομάδων σε μία κοινωνική συμμαχία λεπτών ισορροπιών και συμβιβασμών. Η Ελλάδα της κρίσης και η Ελλάδα μετά την κρίση απαιτεί τολμηρές πολιτικές πρωτοβουλίες για ριζικές αλλαγές στο παραγωγικό της πρότυπο, στη θεσμική και πολιτική συγκρότησή της. Οι αλλαγές αυτές και ο εκφερόμενος για την υπεράσπισή τους δημόσιος λόγος μπορεί να δημιουργήσουν διαιρετικές τομές στο εσωτερικό των κοινωνικών τάξεων ανάμεσα σε αυτούς που θέλουν να ακολουθήσουν και σε αυτούς που αρνούνται την πρόοδο. Το καθήκον της αναδυόμενης, σύγχρονης κεντροαριστεράς είναι να εκφράσει και να συσπειρώσει τις δημιουργικές και προωθητικές δυνάμεις κάθε κοινωνικής τάξης ξεχωριστά και όχι να αναβιώσει έναν παλαιού τύπου κρατικό κορπορατισμό μέσω της γενικής και αδιαφοροποίητης κατανομής κρατικών και ευρωπαϊκών προσόδων. Η εμπειρία της κρίσης είναι διδακτική. Δίνω μόνον ένα παράδειγμα. Ο σχηματισμός ευρέων μεσοαστικών στρωμάτων, που στήριξαν στο μεταπολιτευτικό κύκλο το ΠΑΣΟΚ, δεν ήταν τόσο γέννημα αυθεντικών παραγωγικών διαδικασιών όσο κατανομής κρατικών προσόδων και μεταβιβαστικών πληρωμών της Ευρώπης, που ενσωμάτωναν τα στρώματα αυτά σε μία πλειοψηφική κοινωνική συμμαχία, οπλισμένη με την ψευδή συνείδηση μιας εύκολης και ακατάλυτης ευημερίας. Όταν η κρίση οδήγησε σε μείωση των κατανεμόμενων προσόδων, η ψευδής συνείδηση θρυμματίστηκε, η κοινωνική συμμαχία διαλύθηκε και η πολιτική πλειοψηφία της σοσιαλδημοκρατίας κατέρρευσε.
Το μέτρο της επιτυχίας μας εφεξής θα είναι μόνο μία συμφωνία αλήθειας και αρχών, που θα υποδεικνύει σε όλους το δύσκολο καθήκον να δούμε τα πράγματα από την αρχή, να δράσουμε αλληλέγγυοι ο ένας προς τον άλλον, να ανηφορίσουμε σε δύσβατους δρόμους, που θα κάνουν την πατρίδα μας διαφορετική, μία χώρα που παράγει πλούτο και τον διανέμει δίκαια, ένα κράτος που αναδεικνύει στις λειτουργίες του την αποτελεσματικότητα και την προστασία των πολιτών, μία δημοκρατία εμπλουτισμένη από την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, ένα πολιτικό σύστημα που επανακτά την αυτονομία του έναντι ισχυρών οικονομικών κέντρων και παραγόντων της διαπλοκής.
Η ανασύνταξη των δυνάμεων της κεντροαριστεράς άρχισε. Μας καθοδηγεί η επιθυμία μας να πετύχουμε, γιατί θα είμαστε χρήσιμοι στο κοινό μας μέλλον.
#ΚΙΝΗΜΑ Δημοκρατών Σοσιαλιστών #Καστανίδης Χάρης #Κεντροαριστερά #makthes.gr
ΚΑΝΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ στο DISQUS, ΤΣΑΜΠΑ ΕΙΝΑΙ!: