Συνέντευξη του Γιώργου Πεταλωτή στο PoliticalDoubts
Άρης Κτενάς : Ο έως τώρα κύκλος των συνομιλιών για το κυπριακό είναι πετυχημένος ή αποτυχημένος και τι θα αλλάζατε στην διαπραγμάτευση;
Γιώργος Πεταλωτής : H επιτυχία θα κριθεί στο τέλος των διαπραγματεύσεων . Θεωρώ όμως αναντίρρητα ότι και με την παρούσα τουρκοκυπριακή ηγεσία, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, άνοιξε δρόμος συζήτησης και συνεννόησης , παρά τα γνωστά και παγιωμένα δυστυχώς ζητήματα που δημιούργησαν η πολύχρονη κατοχή, η αδιαλλαξία της Τουρκίας, ο ρόλος του “διεθνούς παράγοντα” , η γεωστρατηγική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή, αγκυλώσεις ακόμη και δικαιολογημένες.
Αξίζει ακόμη να τονιστεί η σοβαρότητα και σθεναρότητα της ελληνοκυπριακής ηγεσίας που αποδεικνύει την πραγματική βούληση για εύρεση μιας δίκαιης υπό τις παρούσες συνθήκες και βιώσιμη λύση. Όσοι παρακολουθούμε τα διεθνή θέματα , αναγνωρίζουμε στο κυπριακό ζήτημα ένα μέγιστο βαθμό δυσκολίας και θεωρώ ότι μέχρι στιγμής, παρά τις όποιες ατυχίες, αυτή η διαπραγμάτευση αφήνει προοπτική επίλυσης, η οποία είναι άκρως αναγκαία.
Ως προς το τι θα άλλαζα ή θα αλλάζαμε είναι μεγάλη συζήτηση, εκείνο όμως που μπορώ με βεβαιότητα να σας πω είναι ότι στη σημερινή πολιτική σκηνή της Ελλάδος λείπουν οι παγκόσμιοι παίκτες, κάτι που θα βοηθούσε πολύ και διαδικαστικά αλλά και ουσιαστικά στην επίλυση και τους όρους της. Είναι σημαντικό μειονέκτημα του πολιτικού μας συστήματος να μην αξιοποιεί πολιτικούς που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στο καυτό εθνικό μας θέμα, που επηρεάζει σαφέστατα και τη χώρα μας λόγω Τουρκίας.
Και αναφέρομαι πιο συγκεκριμένα στην συνεισφορά που θα μπορούσε να έχει ο Γιώργος Παπανδρέου, ως πρώην Πρωθυπουργός, ΥΠΕΞ, νυν Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και κυρίως ως ένας Έλληνας πολιτικός που διαθέτει την μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα ευχέρεια να συναναστρέφεται και να επικοινωνεί με διαμορφωτές της παγκόσμιας κατάστασης, σε επίπεδο ΟΗΕ, ΕΕ, διεθνών άλλων Οργανισμών και αρχηγών κρατών. Και θεωρώ αυτονόητο ότι σε τέτοια θέματα θα έπρεπε να επιστρατεύονται και άλλοι πρώην Πρωθυπουργοί, ΥΠΕΞ και άλλες προσωπικότητες με εθνική αποστολή τη συμβολή τους, που ξεπερνά κυβερνήσεις και κόμματα. Αυτό θα αποτελούσε και μια υπέρβαση των στενών κομματικών οριζόντων μας.
Κοσμάς Ιατρίδης : Τα τελευταία χρόνια η Ανατολική Μακεδονία & η Θράκη κατατάσσεται ως η πιο φτωχή περιφέρεια της χώρας. Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποιες πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να παρθούν έτσι ώστε να εκμεταλλευτεί η περιοχή τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα;
Γιώργος Πεταλωτής : Η περιφέρειά μου όντως έχει το “προνόμιο” αυτής της κατάταξης. Θεωρώ οτι αυτό απεικονίζει εν μέρει την πραγματικότητα, λόγω των μεγάλων αναπτυξιακών ανισοτήτων που υπάρχουν ενδοπεριφερειακά και την ύπαρξη εντός αυτής της μουσουλμανικής μειονότητας που έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στο οικονομικό αλλά και κοινωνικό της προφίλ. Χρόνιες παθογένειες που αντιμετωπίζονται βεβαίως αλλά με αργούς ρυθμούς, καταγράφουν κυρίως τους πληθυσμούς στα ορεινά της Ροδόπης με εισοδήματα ελάχιστα. Το ζήτημα αυτό όπως γνωρίζετε είναι πραγματικά μεγάλο και υπερβαίνει κυβερνήσεις και κόμματα.
Το σπάσιμο κάθε είδους απομόνωσης, όπου ακόμη υφίσταται, ώστε να αποδεσμευθούν πόροι και ανθρώπινο δυναμικό που επί χρόνια ήταν ανεκμετάλλευτα, η αξιοποίηση της γειτνίασης με την Βουλγαρία κυρίως μέσω των πιο πρόσφατων οδικών αξόνων Ξάνθης, Κομοτηνής αλλά και της Τουρκίας, με δεδομένο ότι η Κωνσταντινούπολη, πόλη 15 εκατομμυρίων κατοίκων απέχει σχεδόν δύο ώρες από τα ελληνικά σύνορα και ήδη και οι δύο αυτές χώρες εκδηλώνουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους για τουριστικές και αναπτυξιακές συναλλαγές υψηλού βαθμού.
Η λειτουργία επίσης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης αλλά και του δυναμικού ΤΕΙ Καβάλας, μετά από πολλά χρόνια ακόμη δεν έχει αποδώσει τα μέγιστα δυνατά της συμβολής τους σε περιφερειακό αλλά και πανελλήνιο επίπεδο. Ως Κυβέρνηση αρχίσαμε να προγραμματίζουμε τη διεθνοποίηση δυναμικών Τμημάτων του, σχεδιασμός που έμεινε όμως απραγματοποίητος.
Γιατί το ζητούμενο δεν είναι να αριθμείς χωρίς σχεδιασμό Τμήματα τα οποία δεν αντέχουν να σταθούν, όπως και έγινε για πολιτικούς λόγους, αλλά να ενισχύεις το Πανεπιστήμιο με Τμήματα πρωτοπόρα, καινοτόμα, με δυναμική, που μπορούν να αντέξουν και να σταθούν στον ανταγωνισμό με κεντρικά Πανεπιστήμια. Όπως σε όλη τη χώρα΄, υπάρχουν ανεκμετάλλευτες δυνατότητες και στην εν λόγω περιφέρεια, η οποία έχει τις προϋποθέσεις, με προσοχή και στρατηγική, να ανεβεί πολλές θέσεις στην κατάταξη ακόμη και μέσα στην κρίση.
Άρης Κτενάς : Τι πιστεύετε ότι μπορεί να αλλάξει, θετικά ή αρνητικά, στην Ε.Ε. μετά τις επικείμενες εθνικές εκλογές της Ολλανδίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας;
Γιώργος Πεταλωτής : Δυστυχώς οι αλλαγές που βλέπουμε μέχρι τώρα είναι μόνο αρνητικές. Η Ευρώπη ήταν ανέτοιμη να αντιμετωπίσει την κρίση και από προσωπική εμπειρία μπορώ να σας βεβαιώσω ότι ακόμη και μετά την εκδήλωσή της από το 2008 αλλά κυρίως από το 2009 επικρατούσε η ελαφρύτητα ως τρόπος ανάλυσης και αντιμετώπισης.
Επειδή η Ελλάδα ήταν ο αδύναμος κρίκος ήταν η πρώτη που επλήγη. Τόσο η Γερμανία, όσο και η Γαλλία , αλλά και τα ευρωπαϊκά Όργανα με πρωταγωνιστή τον κ. Μπαρόζο, αφού μέχρι το 2009 συναινούσαν στη συγκάλυψη της πραγματικότητας, όταν εμφανίστηκε το τσουνάμι, έκαναν τους αδιάφορους δίνοντας υπεράνω συμβουλές χωρίς να δράσουν άμεσα , μέχρι που αντελήφθησαν αυτό που η τότε ελληνική κυβέρνηση τους φώναζε σε όλους τους τόνους, ότι η κρίση είναι συστημική και θα έχει συνέπειες βαριές σε όλη την Ευρώπη.
Αυτή η καθυστέρηση , η ατολμία και ο περιορισμός του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι εντός των γερμανικών συνόρων, δημιούργησε τεράστια προβλήματα και έστρεψε και τους πολίτες σε επιλογή αλλοπρόσαλλων και ακραίων επιλογών που κλονίζουν την όποια αξιοπιστία υπήρχε στο κοινό νόμισμα και την ευρωπαϊκή συνύπαρξη, Τη στιγμή μάλιστα που απαιτούνταν ακριβώς τα αντίθετα.
Συσπείρωση των Ευρωπαίων πολιτών γύρω από την Ένωσή τους, αλληλεγγύη ώστε να μην καταρρεύσουν χώρες, στήριξη σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγή της ηγεμονικής συμπεριφοράς κυρίως της Γερμανίας. Και λέω κυρίως γιατί η ευθύνη είναι πολύ πιο διευρυμένη. Ακόμη και τα πιο δημοκρατικά ευρωπαϊκά όργανα όπως το Ευρωκοινοβούλιο αντί να είναι χώρος έκφρασης της σοβαρότητας των πολιτών, εξελίσσεται μέσα στην αδυναμία του να καθορίσει τις καταστάσεις και στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του να συμβάλλει στην αφύπνιση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, αποτελεί όλο και εντονότερα χώρο ευρωσκεπτικισμού, λαϊκισμού, ξεκομμένο από τους πολίτες που πρέπει να εκφράζει και τα μεγάλα τους προβλήματα.
Αυτό γίνεται κατανοητό όταν δει κανείς την εικόνα και της ελληνικής ευρωομάδας, που στην πλειοψηφία της, αν και εκλεγμένη άμεσα , ελάχιστη σχέση και συμβολή έχει στα τεράστια θέματά μας. Ελπίζουμε φυσικά να κυριαρχήσουν δυνάμεις σοβαρότητας , υπευθυνότητας αλλά και αλλαγής στις χώρες αυτές, σε μια εποχή που Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ο Τράμπ και η Ευρώπη κινδυνεύει με διάλυση.
Κοσμάς Ιατρίδης : Πώς πρέπει η Ελλάδα να αντιμετωπίσει την μεταναστευτική & προσφυγική κρίση; Θεωρείτε ότι η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας είναι προς το συμφέρον της χώρας μας, της Ε.Ε. ή της Τουρκίας;
Γιώργος Πεταλωτής : Το πρόβλημα είναι βεβαίως πολύ μεγάλο, με πολλούς παράγοντες και πολλές φορές απροσδιόριστους. Γιαυτό οι εύκολοι αφορισμοί δεν με εκφράζουν. Ασχολούμενος μάλιστα και υπό τη νομική μου ιδιότητα πάνω από 25 χρόνια με το προσφυγικό ως κάποτε συνεργάτης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, σε περιόδους βέβαια διαφορετικές, μπορώ να πω οτι η Ελλάδα δεν διάθετε ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική μέχρι την εκδήλωση των μεγάλων μεταναστευτικών ροών λόγω του πολέμου στη Συρία.
Με τη γείτονα Τουρκία χαρακτηρισμένη ως μη ασφαλή χώρα για τους πρόσφυγες, με χρόνιες αγκυλώσεις και ιδεοληψίες, προτιμούσαμε να μην βλέπουμε το πρόβλημα , το οποίο όμως υπήρχε και λόγω συνθηκών γιγαντώθηκε. Δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων έμπαιναν από τον Έβρο και τα νησιά και κυκλοφορούσαν ακατάγραπτοι και άφαντοι στην Ελλάδα μέχρι να φύγουν όσοι μπορούσαν σε άλλες χώρες. Με την ανοχή της Πολιτείας. Ακόμη και η πολιτική ασύλου, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης και το Πρωτόκολλο της Ν. Υόρκης του 1967, ήταν σχεδόν ανύπαρκτη.
Από το 2010 και το 2011 άρχισε να σχεδιάζεται ουσιαστικά η Υπηρεσία Ασύλου με σοβαρά και διεθνώς αναγνωρισμένα στάνταρτς και μάλιστα κατά τη θητεία μου στο Υπουργείο Δικαιοσύνης συνέβαλα και με γνώσεις και με διάθεση στελεχών από το χώρο της Δικαιοσύνης, ώστε να δημιουργηθεί αυτή η σοβαρή και διεθνώς ελεγχόμενη Υπηρεσία που λειτουργεί σήμερα με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Θεωρώ εν κατακλείδι ότι χάσαμε πολύτιμο χρόνο προετοιμασίας και οτι αν είχαμε σοβαρή πολιτική αντιμετώπισης του θέματος αυτού από χρόνια, σήμερα δεν θα βρισκόμασταν τόσο εκτεθειμένοι.
Κανείς βεβαίως δεν μπορεί να μην σταθεί στα χάσματα αυτής της κυβέρνησης, ειδικά στην πρώτη της φάση, αυτής της πλήρους αφασίας και της απειλής Καμμένου ότι θα γεμίσει με μετανάστες την Ευρώπη, που υπήρξε καταλυτική και για την εικόνα της χώρας και για την κατάσταση στην Ειδομένη αλλά και σήμερα στα στρατόπεδα προσφύγων στα νησιά με μεγάλες συνέπειες.
Ένα θέμα που θα μπορούσε να γίνει εργαλείο και αναπτυξιακό και διπλωματικό για τη χώρα μας, κατέληξε σε μεγάλο πρόβλημα. Η συμφωνία με την Τουρκία θεωρείται ως μια ανεκτή συμφωνία, αλλά δυστυχώς έχουμε δύο δεδομένα. Την απειλή του κ. Ερντογάν οτι θα ανοίξει τους διαύλους και θα ακυρώσει τη συμφωνία όποτε θέλει να πετύχει ανταλλάγματα και την αδυναμία της Ευρώπης να διαχειριστεί το θέμα αυτό με τον δέοντα τρόπο, δεμένη σε λαϊκιστικές λογικές.
Άρης Κτενάς : Ποιος θα είναι ο ρόλος του Γ. Παπανδρέου στη Δημοκρατική Συμπαράταξη;
Γιώργος Πεταλωτής : Η στάση του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών και του Γιώργου Παπανδρέου υπήρξε ειλικρινής από την αρχή. Ακόμη από τις συζητήσεις που γινόταν στις εκλογές του Σεπτεμβρίου όταν δεν κατέβηκε στις εκλογές. Παρά τις όποιες διαφορετικές προσεγγίσεις και τις ανθρώπινες πικρίες όλων των πλευρών, είναι θετικό οτι από την διαπίστωση της ανάγκης συμβολής της προοδευτικής παράταξης για έξοδο από την κρίση περάσαμε στην σύμπραξη.
Εγχείρημα ούτε απλό ούτε εύκολο, όμως αναγκαίο. Όχι για συγκολλήσεις και πολιτικές καριέρες, κάτι που εμείς το αποδείξαμε, αλλά γιατί η χώρα οδηγείται οχτώ χρόνια από την εκδήλωση της κρίσης σε ακόμη πιο αφανείς και δύσκολες ατραπούς. Και η προοπτική εξόδου δεν προκύπτει από πουθενά. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ βούλιαξε στην αλλοπρόσαλλη πολιτική της και η ΝΔ που φιλοδοξεί να την διαδεχθεί δεν φαίνεται να διαθέτει κανένα σχέδιο.
Εμείς λέμε ότι τώρα που η δημοσιονομική προσαρμογή τείνει να ολοκληρωθεί, οφείλουμε να κάνουμε βαθιές προοδευτικές αλλαγές στη χώρα που μόνον η παράταξή μας μπορεί να προτείνει. Γιαυτό δεν μας αφορά η λογική του τρίτου πόλου και των συμπληρωμάτων, αλλά η βαθιά πολιτική διαδικασία να προτείνουμε την προοδευτική αλλαγή της χώρας. Εκεί και ο Γιώργος Παπανδρέου και όλοι όσοι πιστεύουμε σε αυτήν την αναγκαιότητα, παρά τις δύσκολες συνθήκες και τη δυσπιστία του πολίτη, είμαστε ενεργοί και έτοιμοι.
Και το παρήγορο είναι ότι στην δύσκολη αυτή διαδικασία τα δείγματα συνεργασίας είναι θετικά και αισιόδοξα, παρά το γεγονός ότι ανατρέπονται σχεδιασμοί που βασιζόταν στον κατακερματισμό των προοδευτικών δυνάμεων. Και το πιο αισιόδοξο είναι ότι στο χώρο μας υπάρχει ένα πολύ μεγάλο στελεχιακό δυναμικό, παλαιότερο και νεότερο, που διαθέτει και γνώσεις και προτάσεις και ήθος ώστε να ενεργοποιηθεί και να ανατάξουμε την πραγματικότητα για τη χώρα μας.
Κοσμάς Ιατρίδης : Διελκυστίνδα του ασφαλιστικού. Εκτός από τα δομικά προβλήματα του δημογραφικού και της ανεργίας τίθεται άμεσα το ερώτημα: αύξηση εισφορών ή μείωση συντάξεων;
Γιώργος Πεταλωτής : Το ασφαλιστικό ως μείζον και χρόνιο πρόβλημα αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση της λειτουργίας του ευρύτερου πολιτικού συστήματος. Η πιο σοβαρή προσπάθεια μεταρρύθμισής του, του Γιαννίτση, εγκαταλείφθηκε υπό το βάρος διακομματικών αντιδράσεων και μιας κοινωνίας που η επίπλαστη ευημερία με μαθηματική ακρίβεια ενεχυρίαζε τα παιδιά της. Και το θεωρούμενο ως μακρινό μέλλον, ήδη έφθασε.
Χωρίς να γνωρίζω όλες τις παραμέτρους και την πλήρη εξέλιξη του ασφαλιστικού, θεωρώ πως αν όντως τίθεται το δίλημμα έτσι απλοϊκά, είμαι υπέρ της λογικής του εξορθολογισμού των εισφορών σε ένα ανεκτό επίπεδο πληρωμής ώστε να ενισχυθεί η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών για να μπορούν να πληρώνονται και οι συντάξεις. Γιατί σήμερα και οι εισφορές γίνονται απαγορευτικές για την επαγγελματική υπόσταση και σε λίγο και εξ αυτού του λόγου η ανεργία θα αυξηθεί αλλά και οι συντάξεις όχι απλώς θα μειωθούν αλλά είναι αμφίβολο σε αυτόν τον φαύλο κύκλο, αν θα καταβάλλονται και από ποιους θα συντηρούνται και θα πληρώνονται.
Πιστεύω ότι απαιτείται άλλη προσέγγιση στο ζήτημα αυτό, γιατί έτσι οδηγούμαστε σε μεγαλύτερη απόγνωση των ενεργών επαγγελματικά τμημάτων της κοινωνίας, αλλά και σε περικοπές συντάξεων που αφού περικόπτονται όπως με το ΕΚΑΣ , μετά θα ανακαλύπτεται το τέχνασμα της “13ης σύνταξης”.
#Πεταλωτής Γιώργος #politicaldoubts.com
ΚΑΝΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ στο DISQUS, ΤΣΑΜΠΑ ΕΙΝΑΙ!: