ΕΟΚΑ

«Των Αθανάτων» 

Η Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) ήταν ελληνοκυπριακή, εθνικιστική και αντάρτικη οργάνωση που έδρασε κατά τη χρονική περίοδο 1955-1959 στην Κύπρο, με διακηρυγμένο σκοπό την αυτοδιάθεση της Κύπρου, την απαλλαγή από τη Βρετανική Αποικιοκρατία και τελικά την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Το νησί της Κύπρου στα μέσα του 20ου αιώνα ήταν τμήμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, με τους Ελληνοκύπριους να αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού (77% του συνόλου) και τους Τουρκοκύπριους το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου (18% του συνόλου). Ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους αναπτυσσόταν έντονα ο εθνικός πόθος της Ένωσης με τη «μητέρα πατρίδα», την Ελλάδα, η οποία ήταν μέρος της Μεγάλης Ιδέας του Έθνους, δηλαδή οι περιοχές με ελληνικό πληθυσμό να προσαρτηθούν στο Ελληνικό κράτος.

Οι Τουρκοκύπριοι ανάπτυξαν τον δικό τους εθνικισμό, με αίτημα για αυτοδιάθεση του λαού τους, προτάσσοντας τη διχοτόμηση του νησιού. Το 1950, η Εκκλησία της Κύπρου διοργάνωσε δημοψήφισμα μεταξύ Ελληνοκυπρίων, όπου ανέδειξε τη θέληση του λαού για Ένωση με την Ελλάδα. Η θέληση των Ελληνοκυπρίων δεν εισακούστηκε, για αυτό ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γ', αποφάσισε, μετά από προτροπές από προσωπικότητες της εποχής, τον ένοπλο αγώνα με επικεφαλής τον απόστρατο στρατηγό Γεώργιο Γρίβα.

Ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ ξεκίνησε την 1η Απριλίου 1955. Ο αγγλικός στρατός δυσκολευόταν να πατάξει το αντάρτικο στις πόλεις και στα βουνά της Κύπρου. Μετά από πολλές διπλωματικές προσπάθειες, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Βρετανία και εκπρόσωποι των κοινοτήτων της Κύπρου, κατέληξαν στις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου και την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Οι Βρετανοί κατήγγειλαν την ΕΟΚΑ στον ΟΗΕ ως τρομοκρατική οργάνωση. Τον ίδιο χαρακτηρισμό χρησιμοποίησε για την ΕΟΚΑ και η Τουρκία στον ΟΗΕ, αναφέροντας ότι στην τρομοκρατική δράση είχε συμμετοχή και η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία και παρείχε υποστήριξη η Ελλάδα.

O αγώνας της ΕΟΚΑ όξυνε τις σχέσεις τόσο ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους (εθνικόφρονες και αριστερούς) όσο και μεταξύ των κοινοτήτων της Κύπρου (Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους).

wikipedia