Η Άγκυρα θέλει το Καστελόριζο «ιπτάμενο νησί»

03/04/2011 | 

Στις 11 Μαρτίου η πλοιοκτήτρια εταιρεία του ιταλικού ερευνητικού σκάφους «ΟGS Εxplora» είχε ζητήσει άδεια από τις ελληνικές αρχές για τη διεξαγωγή ερευνών με σκοπό την πόντιση καλωδίου οπτικών ινών για λογαριασμό ισραηλινής εταιρείας σε περιοχές ελληνικής δικαιοδοσίας.

Στις περιοχές αυτές περιλαμβανόταν και ένα κομμάτι που ανήκει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, νοτίως της Καρπάθου και του Καστελόριζου, που παγίως αμφισβητεί η Άγκυρα. Πράγματι, η Αθήνα εξέδωσε τη σχετική ναυτική αγγελία (ΝΑVΤΕΧ) για τις έρευνες.

Όταν το σκάφος βρέθηκε στην περιοχή το Σάββατο 12 Μαρτίου, κινούμενο με κατεύθυνση προς το Ισραήλ, τουρκική κορβέτα το παρενόχλησε, υποχρεώνοντάς το να σταματήσει τις έρευνές του. Η αιτιολογία ήταν ότι έπλεε σε περιοχή που αποτελεί τουρκική υφαλοκρηπίδα και δεν έπρεπε να βρίσκεται εκεί, καθώς δεν είχε λάβει άδεια από την Άγκυρα. Μάλιστα, ο πλοίαρχος της τουρκικής κορβέτας έδωσε στον πλοίαρχο του ιταλικού σκάφους συντεταγμένες που κατά την άποψή του απεδείκνυαν την ορθότητα των τουρκικών θέσεων.

Η έμπρακτη πάντως αμφισβήτηση των ελληνικών δικαιωμάτων στην περιοχή είχε ως αποτέλεσμα το ιταλικό πλοίο, όταν αποφάσισε να επαναλάβει τις έρευνες, να ζητήσει άδεια όχι μόνο από την Αθήνα αλλά και την Άγκυρα!

Μάλιστα, η δεύτερη εξέδωσε και παράτυπη ΝΑVΤΕΧ. Ωστόσο, η πλοιοκτήτρια εταιρεία δεν είχε ενημερώσει καν τις ελληνικές αρχές ότι ζήτησε άδεια και από τους Τούρκους παρά μόνο αφού ολοκλήρωσε τις έρευνες στην «επίμαχη» περιοχή και βρισκόταν πλέον κοντά στην Πελοπόννησο. Αυτό συνέβη την περασμένη Δευτέρα 28 Μαρτίου όταν και η Αθήνα ανακάλεσε τη σχετική άδεια.

Το διάβημα και η απάντηση των Τούρκων

Στις 15 Μαρτίου η Αθήνα έδωσε εντολή στον Έλληνα πρέσβη στην Άγκυρα να προχωρήσει σε διάβημα και να επιδώσει ρηματική διακοίνωση στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Όπως πληροφορείται όμως «Το Βήμα», στο «Άκρως Απόρρητο» τηλεγράφημα που έστειλε ο Έλληνας πρέσβης την επομένη, 16 Μαρτίου, στην Αθήνα, τονίζεται μεταξύ άλλων ότι ο συνομιλητής του (ο τμηματάρχης Ναυτικών Υποθέσεων του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών) υπήρξε ιδιαίτερα ευθύς ως και κυνικός, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στο έγγραφο.

Συγκεκριμένα, αφού ο Έλληνας πρέσβης έθιξε το θέμα των συντεταγμένων που εδόθησαν στο ιταλικό πλοίο, ο τούρκος διπλωμάτης τού επεσήμανε ότι η υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου περιορίζεται στα χωρικά του ύδατα, καθώς και ότι η νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης ευνοεί την τουρκική θέση.

Όπως είναι ξεκάθαρο, η Άγκυρα πιστεύει ότι το ακριτικό νησί έχει μόνο χωρικά ύδατα και τίποτε άλλο. Όπως προκύπτει από τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του «Το Βήμα», η τουρκική θέση είχε διατυπωθεί ξανά από τον διευθυντή Αεροναυτικών Υποθέσεων του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών τον Αύγουστο του 2010.

Στην περίπτωση του «Εxplora» προκύπτει ότι υπήρξε απόλυτη σύμπνοια ανάμεσα στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και στους στρατιωτικούς για την αποστολή της κορβέτας στην περιοχή. Επιπλέον, κατέστη σαφές στον Έλληνα πρέσβη ότι ανάλογα περιστατικά θα συνεχίσουν να συμβαίνουν ώσπου να διευθετηθεί η διαφορά των δύο χωρών σχετικά με την υφαλοκρηπίδα – χωρίς όμως να εξηγείται πώς θα επιτευχθεί αυτό χωρίς την αποφυγή προκλητικών ενεργειών.

Ο Τούρκος διπλωμάτης δεν δίστασε ακόμη να επισημάνει ότι όταν τον Ιούλιο του 2010 είχε βρεθεί στην ευρύτερη περιοχή του Καστελόριζου το γνωστό μας «Πίρι Ρέις», είχε παρενοχληθεί από ελληνικό πολεμικό σκάφος! Σημειωτέον ότι το «Πίρι Ρέις» έπλεε τότε σε ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Το σίριαλ με το Καστελόριζο απειλεί να δημιουργήσει επιπλοκές στον ελληνοτουρκικό διάλογο που ξεκίνησε με υψηλές προσδοκίες την περασμένη άνοιξη, αλλά πλέον εμφανίζεται βαλτωμένος.

Ο υπουργός Εξωτερικών κ. Δ. Δρούτσας, με δηλώσεις του καθ΄ όλη την εβδομάδα που πέρασε, τόνισε ότι οι συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας αφορούν όλη την περιοχή από τον Έβρο ως και το Καστελόριζο.

Και σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Χουριέτ» είπε ότι οι διερευνητικές επαφές δεν μπορούν να συνεχίζονται εσαεί, αλλά πρέπει να παραγάγουν αποτελέσματα. Διαφορετικά, οι δύο πλευρές πρέπει να λύσουν το θέμα στη Χάγη. Παρ΄ όλα αυτά όμως η αποστροφή του Τούρκου ομολόγου Αχμέτ Νταβούτογλου πριν από την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα ότι το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο αλλά στη Μεσόγειο έχει προκαλέσει αρνητική δυναμική.

Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ «ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΟΦΕΩΝ»

Το ερώτημα είναι πού στηρίζει τη θέση της η Άγκυρα ότι το Καστελόριζο δικαιούται μόνο χωρικά ύδατα και όχι υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ. Έγκυροι διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι το «ατού» που θέλει να χρησιμοποιήσει η τουρκική πλευρά βρίσκεται στην απόφαση που εξέδωσε στις 3 Φεβρουαρίου 2009 το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ΔΔΧ) για την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα.

Το ενδιαφέρον σημείο για την ελληνοτουρκική περίπτωση αφορά ένα νησάκι,το επονομαζόμενο «Νησί των Όφεων» (Serpents Ιsland) το οποίο ανήκει στην Ουκρανία.

Το ΔΔΧ υιοθέτησε τη θέση του Βουκουρεστίου ότι το νησί αυτό, που βρίσκεται κοντά στις ρουμανικές ακτές, δεν έχει ούτε υφαλοκρηπίδα ούτε ΑΟΖ, αλλά μόνο χωρικά ύδατα.

Η περίπτωση της «Νήσου των Όφεων» «φωτογραφίζει»σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους- αυτή του Καστελόριζου, το οποίο είναι επίσης απομονωμένο από τον ηπειρωτικό κορμό της Ελλάδας και βρίσκεται απέναντι από τις μεγάλες τουρκικές ακτές.

Κατ΄ άλλους όμως οι περιπτώσεις των δύο νησιών δεν είναι ίδιες.Το Καστελόριζο, υποστηρίζουν, είναι κατοικημένο και έχει οικονομική δραστηριότητα, ενώ η «Νήσος των Όφεων» είναι ακατοίκητη και η Ουκρανία έχει απλώς εγκαταστήσει εκεί στρατιωτική φρουρά.Το ΔΔΧ υιοθέτησε πάντως στην απόφασή του την αρχή της μέσης γραμμής για την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων, σημείο που κρίνεται θετικό για την Αθήνα.

Ήδη πάντως εδώ και περίπου δύο χρόνια κορυφαίοι διπλωμάτες έχουν τονίσει στην πολιτική ηγεσία ότι η Άγκυρα, παρά τη μη κύρωση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, έχει ξεπεράσει το ταμπού του Διεθνούς Δικαστηρίου και αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει την Αθήνα. Σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους,η Τουρκία γεμίζει τη «φαρέτρα» της με όπλα όπως αυτή της «Νήσου των Όφεων» για να αιφνιδιάσει την Ελλάδα.

tovima.gr