 |
| «Λόγοι δημοσίου συμφέροντος» |
21/06/2011 | Συνταγματικό έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας το Μνημόνιο, απορρίπτοντας την προσφυγή που είχαν καταθέσει η ΓΣΕΕ, η ΑΔΕΔΥ και άλλοι φορείς.
Στην απόφασή του το ΣτΕ επισημαίνει ότι το Μνημόνιο δεν παραβιάζει το Σύνταγμα, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τις διεθνείς συμβάσεις. Σχετικές εισηγήσεις είχαν κάνει οι σύμβουλοι Μαίρη Σαρπ και Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου.
Εξάλλου, κρίθηκε από τους δικαστές ότι οι διατάξεις του Μνημονίου δεν προσκρούουν -όπως υποστηρίζουν ο ΔΣΑ, η ΑΔΕΔΥ, κλπ.- σε άρθρα του Συντάγματος, όπως είναι το άρθρο 2 για την προστασία της ανθρώπινης αξίας, το άρθρο 4 που κατοχυρώνει την αρχή της ισότητας, το άρθρο 17 για την προστασία της ιδιοκτησίας, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται και ο μισθός, το άρθρο 25 που αφορά την αρχή της αναλογικότητας και το άρθρο 28, που αναφέρει ότι οι διεθνείς συμβάσεις επικυρώνονται με την πλειοψηφία των 180 βουλευτών.Κατόπιν αυτών όλες οι προσφυγές απορρίφθηκαν.
Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο είχαν προσφύγει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ), η ΑΔΕΔΥ, η ΕΣΗΕΑ, οι συνταξιούχοι και οι άλλοι φορείς, έπειτα από πρωτοβουλία τού τότε προέδρου του ΔΣΑ, Δημήτρη Παξινού.
Οι δικαστές έκριναν ακόμη κατά πλειοψηφία ότι ο ΔΣΑ έχει έννομο συμφέρον να προσφύγει στο ΣτΕ κατά του Μνημονίου.
Τέλος, η έκδοση της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ αναμένεται με το νέο δικαστικό έτος, δηλαδή μετά την 16η Σεπτεμβρίου 2011.
Συμβατές οι περικοπές σε μισθούς
Οι 55 σύμβουλοι Επικρατείας τόνισαν ότι οι περικοπές στις αποδοχές και τις συντάξεις που έγιναν με το Μνημόνιο είναι συμβατές με το Σύνταγμα, την ΕΣΔΑ και τις διεθνείς συμβάσεις κάτω από τις συγκεκριμένες συγκυρίες, που επικρατούν στην Ελλάδα και εν όψει της ανάγκης αποφυγής της χρεοκοπίας.
Σε περίπτωση που υπάρχει νέο Μνημόνιο και θα επιβάλει νέες περικοπές αποδοχών, τότε το ΣτΕ θα κρίνει εκ νέου με τις συνθήκες και συγκυρίες, που θα επικρατούν στο χρονικό εκείνο σημείο.
Σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, συνάδουν με το Σύνταγμα και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όσο και με τις διεθνείς συμβάσεις τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλει το Μνημόνιο, όπως είναι οι περικοπές αποδοχών, συντάξεων, επιδομάτων, επιδόματος θερινών διακοπών, δώρων εορτών (Χριστουγέννων και Πάσχα) κ.λπ.
Υπογράμμισαν ότι λόγοι δημοσίου συμφέροντος δικαιολογούν αυτές τις περικοπές στις αποδοχές και συντάξεις, οι οποίες είναι μέσα σε βιώσιμα επίπεδα.
Αναλυτικότερα, οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι τα επίμαχα μέτρα, που επιβάλλει το Μνημόνιο, τα οποία αποτελούν τμήμα του ευρύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και προώθησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας, δικαιολογούνται κατ' επίκληση σοβαρών λόγων δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι αποτελούν, ταυτοχρόνως, και σκοπούς κοινού ενδιαφέροντος των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ακόμη, έκριναν οι σύμβουλοι Επικρατείας ότι με το Μνημόνιο ελήφθησαν μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής για την άμεση αντιμετώπιση της οξείας δημοσιονομικής κρίσης, η οποία είχε καταστήσει αδύνατη την εξυπηρέτηση των δανειακών αναγκών της χώρας, μέσω των διεθνών αγορών, με παράλληλα πιθανά ανοικτό το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της χώρας.
«Δεν είναι διεθνής σύμβαση»
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έπειτα από πέντε μαραθώνιες διασκέψεις που έγιναν κεκλεισμένων των θυρών, με μεγάλη πλειοψηφία που σχεδόν αγγίζει το ομόφωνο (υπήρξαν μειοψηφίες έξι έως δέκα δικαστών, σε επιμέρους ζητήματα που τέθηκαν), έκριναν ότι το μνημόνιο (Ν. 3845/2010) δεν χρειαζόταν να ψηφιστεί από τη Βουλή με την πλειοψηφία των 3/5, καθώς δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση.
Σύμφωνα με τους δικαστές, το Μνημόνιο δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση κατά το άρθρο 28 του Συντάγματος, έτσι ώστε να χρειάζεται να ψηφιστεί από τη Βουλή με αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών.
Ακόμη, η πλήρης Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι ούτε με το Μνημόνιο αναγνωρίζονται εξουσίες σε όργανα διεθνών οργανισμών, οι οποίες περιορίζουν καθ' οιονδήποτε τρόπο την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας, ενώ ταυτόχρονα η κυβέρνηση διατηρεί την κατ' άρθρο 82 του Συντάγματος εξουσία της για τη χάραξη της γενικής πολιτικής της χώρας, αλλά και η ένταξη της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν περιορίζει την άσκηση της εθνικής της κυριαρχίας.
ΣτΕ: Νόμιμο και συνταγματικό το Μνημόνιο 1
ΑπάντησηΔιαγραφή21/02/2012 | Νόμιμο και συνταγματικό έκρινε το Μνημόνιο 1 του 2010 και την κύρωσή του το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ειδικότερα, δημοσιεύθηκε η ανανεωμένη εδώ και καιρό απόφαση (668/2012) της πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με την οποία απορρίφθηκαν οι προσφυγές του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, της ΑΔΕΔΥ συνταξιούχων και άλλων φορέων που στρέφονταν κατά του πρώτου Μνημονίου.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν σχεδόν κατά πλειοψηφία (αν και υπήρξαν αρκετές μειοψηφίες σε επιμέρους ζητήματα) ότι το μνημόνιο (Ν. 3845/2010) δεν χρειαζόταν να ψηφιστεί από τη Βουλή με πλειοψηφία των 3/5, καθώς δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση. Σύμφωνα με τους δικαστές, το μνημόνιο δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση κατά το άρθρο 28 του Συντάγματος, έτσι ώστε να χρειάζεται να ψηφιστεί από τη Βουλή με την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, παρά το γεγονός ότι το κείμενό του Μνημονίου έχει καταρτιστεί στην αγγλική γλώσσα, "δεν έχει τον χαρακτήρα Διεθνούς Συνθήκης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και της Ελλάδας, ούτε πολύ περισσότερο μεταξύ της τελευταίας (Ελλάδος) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το οποίο δεν έχει υπογράψει το Μνημόνιο".
Η μη επικύρωση του Μνημονίου με νόμο δεν παραβιάζει ούτε το άρθρο 36 παράγραφος 2 του Συντάγματος, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ.
"Μέσα στα βιώσιμα επίπεδα οι περικοπές"
ΔιαγραφήΗ πλήρης Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποφάνθηκε παράλληλα ότι με το Μνημόνιο δεν αναγνωρίζονται εξουσίες σε όργανα διεθνών οργανισμών, οι οποίες περιορίζουν καθ' οιονδήποτε τρόπο την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας, ενώ ταυτόχρονα η Κυβέρνηση διατηρεί την κατ' άρθρο 82 του Συντάγματος εξουσία της για τη χάραξη της γενικής πολιτικής της χώρας. Η ένταξη μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επισημαίνουν οι 55 δικαστές, δεν περιορίζει την άσκηση της εθνικής μας κυριαρχίας.
Παράλληλα, όπως τονίζουν, συνάδουν με το Σύνταγμα και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), όσο και με τις διεθνείς συμβάσεις τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλει το Μνημόνιο, όπως οι περικοπές αποδοχών, συντάξεων, επιδομάτων, επιδομάτων θερινών διακοπών, δώρων εορτών (Χριστουγέννων και Πάσχα) κ.λπ.
Σε άλλο σημείο της δικαστικής απόφασης αναφέρεται ότι λόγοι δημοσίου συμφέροντος δικαιολογούν αυτές τις περικοπές στις αποδοχές και συντάξεις, οι οποίες είναι μέσα σε βιώσιμα επίπεδα.
"Η θεσπισθείσα με τους νόμους 3833/2010 και 3845/2010 περικοπή αποδοχών και επιδομάτων εργαζομένων στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και συνταξιοδοτικών παροχών αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και προωθήσεως διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας, το οποίο, συνολικώς εφαρμοζόμενο, αποσκοπεί τόσο στην αντιμετώπιση της κατά την εκτίμηση του νομοθέτη άμεσης ανάγκης καλύψεως οικονομικών της χώρας όσο και στη βελτίωση της μελλοντικής δημοσιονομικής και οικονομικής της καταστάσεως, δηλαδή στην εξυπηρέτηση σκοπών, που συνιστούν κατ' αρχήν σοβαρούς λόγους δημοσίου συμφέροντος", αναφέρει η δικαστική απόφαση.
Τονίζει τέλος ότι οι διατάξεις του Μνημονίου δεν προσκρούουν σε άρθρα του Συντάγματος, όπως είναι το άρθρο 2 για την προστασία της ανθρώπινης αξίας, το άρθρο 4, που κατοχυρώνει την αρχή της ισότητας, το άρθρο 5 περί οικονομικής ελευθερίας, το άρθρο 17 για την προστασία της ιδιοκτησίας, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται ο μισθός και η σύνταξη, το άρθρο 20, που αφορά το δικαίωμα δικαστικής προστασίας, το άρθρο 22, που προβλέπει τις συλλογικές συμβάσεις ως μέσο καθορισμού των αποδοχών, το άρθρο 23 για την προστασία της συνδικαλιστικής ελευθερίας, το άρθρο 25, που αφορά την αρχή της αναλογικότητας και το άρθρο 28, που αναφέρει ότι οι διεθνείς συμβάσεις επικυρώνονται με την πλειοψηφία των 180 βουλευτών.
Προσφυγή του ΔΣΑ στο Στρασβούργο
Η εν λόγω απόφαση πυροδότησε την αντίδραση του δικηγορικού συλλόγου Αθηνών, ο οποίος και θα καταθέσει προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τα μέλη του ΔΣΑ δεν αποκλείουν μάλιστα το ενδεχόμενο να ζητήσουν από το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο την αναψηλάφηση της δίκης για το πρώτο Μνημόνιο, καθώς έχουν άρδην, όπως υποστηρίζουν, μεταβληθεί τα δεδομένα (οικονομικά, κοινωνικά, κλπ.).